Khám Phá Lịch Sử Rượu Mortlach 12: Hành Trình Từ "Quái Thú" Đến Biểu Tượng Speyside
Trong thế giới whisky Scotch Single Malt, cái tên
Mortlach luôn mang một vẻ bí ẩn và độc đáo, được giới sành rượu biết đến với biệt danh "The Beast of Dufftown" (Quái thú vùng Dufftown). Điều làm nên sự khác biệt của Mortlach chính là quy trình chưng cất 2.81 lần phức tạp và độc quyền, tạo ra một loại rượu có kết cấu "thịt" (meaty) hoặc "umami" đặc trưng, không giống bất kỳ loại whisky nào khác. Trong số các dòng sản phẩm hiện đại của nhà máy này,
Mortlach 12 là "cánh cổng" để nhiều người bước vào thế giới hương vị đầy cá tính này.
Vậy, để thực sự hiểu và trân trọng chai whisky đầy mạnh mẽ này, chúng ta cần khám phá lịch sử ➡️➡️
rượu Mortlach 12 và hành trình của nó từ những ngày đầu tại nhà máy Mortlach – nơi nó được sinh ra và nuôi dưỡng. Điều gì đã tạo nên phong cách đặc trưng của Mortlach, và bí quyết nào giúp nó giữ vững vị thế độc tôn trong lòng người hâm mộ?
Nhà Máy Mortlach: Tiên Phong Tại Thủ Phủ Whisky Dufftown
Mortlach là một trong những nhà máy chưng cất lâu đời nhất và mang tính biểu tượng của Scotland, tọa lạc tại thị trấn Dufftown, vùng Speyside. Thị trấn này sau này được mệnh danh là "Thủ phủ whisky của thế giới", nhưng Mortlach chính là nhà máy tiên phong tại đây.
1. Khởi Nguồn Sớm Nhất Tại Dufftown (1823)
Nhà máy Mortlach chính thức được thành lập vào năm 1823 bởi James Findlater, James Mackintosh và Alexander Gordon. Điều đáng nói là Mortlach không chỉ là một trong những nhà máy chưng cất hợp pháp đầu tiên sau Đạo luật Tiêu thụ đặc biệt năm 1823, mà còn là
nhà máy chưng cất hợp pháp đầu tiên được xây dựng tại Dufftown. Phải hơn 40 năm sau, nhà máy thứ hai (Glenfiddich) mới xuất hiện tại thị trấn này vào năm 1887.
Trong những năm đầu, nhà máy trải qua nhiều lần đổi chủ và thậm chí có lúc ngừng hoạt động, được sử dụng làm nhà máy bia hoặc thậm chí là nhà thờ. Tuy nhiên, bản chất của việc sản xuất whisky chất lượng cao đã sớm được hình thành tại đây.
2. Kỷ Nguyên Của Gia Đình Cowie & Sự Ra Đời "The Way"
Bước ngoặt quan trọng trong
lịch sử rượu Mortlach 12 và cả nhà máy ➡️➡️
Mortlach Whisky đến vào năm 1853, khi George Cowie trở thành chủ sở hữu của nhà máy. Ông là một kỹ sư đầy tài năng và tầm nhìn.
Sau đó, con trai của ông,
Alexander Cowie, một bác sĩ đã từng làm việc ở Hồng Kông, trở về và tiếp quản nhà máy vào năm 1896. Alexander Cowie chính là người đã định hình nên phong cách độc đáo của Mortlach ngày nay. Ông đã mở rộng nhà máy (làm việc với kiến trúc sư Charles C. Doig nổi tiếng) và quan trọng nhất, vào năm
1897, ông đã phát triển và hoàn thiện
quy trình chưng cất 2.81 lần độc đáo – một quy trình phức tạp và khác thường nhất trong ngành whisky Scotch, được gọi là "The Way" (Con đường).
Quy trình này, cùng với việc duy trì các bình ngưng tụ kiểu "worm tub" truyền thống (hiện nay chỉ còn rất ít nhà máy sử dụng), đã tạo ra loại "rượu non" (new make spirit) đặc biệt đậm đặc, mạnh mẽ và có đặc tính "thịt" (meaty) hoặc "umami" đặc trưng, mà khó tìm thấy ở bất kỳ loại whisky nào khác. Đây chính là "linh hồn" và là lý do Mortlach được mệnh danh là "Quái thú vùng Dufftown".
3. Thuộc Sở Hữu Của John Walker & Sons (Diageo)
Năm 1923, Mortlach được mua lại bởi John Walker & Sons Ltd., một trong những công ty sản xuất whisky nổi tiếng nhất thế giới (nổi tiếng với Johnnie Walker). Sau đó, nhà máy này trở thành một phần của Distillers Company Limited (DCL) và cuối cùng là tập đoàn Diageo khổng lồ vào năm 1997.
Dưới sự quản lý của Diageo, Mortlach tiếp tục phát triển và nâng cao chất lượng sản phẩm. Whisky của Mortlach đã trở thành một thành phần cốt lõi và quan trọng trong nhiều loại whisky pha trộn cao cấp, đặc biệt là các dòng Johnnie Walker.
Sự Ra Đời & Phát Triển Của Mortlach 12
Trong nhiều thập kỷ, Mortlach chủ yếu hoạt động như một nhà cung cấp whisky mạch nha cho các dòng pha trộn, khiến nó trở thành một "bí mật" được giới trong ngành ca ngợi nhưng ít người tiêu dùng biết đến. Các phiên bản Single Malt của Mortlach trên thị trường rất hiếm và thường do các nhà đóng chai độc lập phát hành.
Bước ngoặt lớn trong
lịch sử rượu Mortlach 12 đến vào năm
2014, khi Diageo quyết định ra mắt một dòng sản phẩm Single Malt Mortlach cao cấp mới cho thị trường tiêu dùng toàn cầu, bao gồm các phiên bản 12, 16, và 20 năm tuổi.
- Mortlach 12 Years Old "The Wee Witchie": Phiên bản 12 năm tuổi này được giới thiệu với biệt danh "The Wee Witchie", đặt theo tên của nồi chưng cất nhỏ nhất và quan trọng nhất trong quy trình chưng cất 2.81 lần của nhà máy. Đây là chai rượu được thiết kế để trở thành "cánh cổng" nhập môn, giới thiệu phong cách độc đáo của Mortlach đến với đông đảo người yêu whisky.
Mục tiêu: Diageo muốn làm nổi bật hương vị đặc trưng của Mortlach, đưa nó ra khỏi vai trò "người hùng thầm lặng" trong các dòng pha trộn, và khẳng định vị thế của nó như một Single Malt đẳng cấp với cá tính riêng biệt.
Bí Quyết Chế Tác "The Way" Của Mortlach 12
Hương vị mạnh mẽ, đậm đà của
Mortlach 12 là kết quả của sự kết hợp giữa lịch sử lâu đời và quy trình chế tác độc đáo:
- Chưng cất 2.81 lần ("The Way"
: Đây là trung tâm của mọi thứ. Quy trình phức tạp này (như đã giải thích ở trên) giúp tạo ra một loại "rượu non" đậm đặc, có hương vị "thịt" hoặc "umami" độc đáo.
Bình ngưng tụ "Worm Tub": Mortlach vẫn sử dụng các bình ngưng tụ kiểu "worm tub" truyền thống bằng đồng. Thiết bị này làm nguội hơi rượu từ từ hơn, giúp tạo ra một spirit đậm đặc, mạnh mẽ và giữ lại nhiều hợp chất hương vị hơn.
Ủ trong thùng gỗ sồi Mỹ và Châu Âu: Sau khi chưng cất, Mortlach 12 được ủ ít nhất 12 năm trong sự kết hợp của các thùng gỗ sồi Mỹ (ex-Bourbon) và Châu Âu (thường là thùng Sherry).
- Thùng Mỹ: Mang lại hương vani, caramel, và độ mượt.
Thùng Châu Âu/Sherry: Góp phần tạo hương trái cây khô, socola đen, gia vị, cân bằng với hương "thịt" đặc trưng.
Hương Vị Của Mortlach 12: Thành Quả Của Lịch Sử & Chế Tác
Những yếu tố lịch sử và bí quyết chế tác tại Mortlach đã tạo nên hương vị đặc trưng của
Mortlach 12:
- Màu sắc: Vàng hổ phách rạng rỡ.
Hương thơm: Đa chiều với nốt "thịt" đặc trưng, mận khô, nho khô, anh đào, vani, socola đen, tiêu đen, gừng.
Vị: Đầy đặn, mạnh mẽ, mượt mà. Vị "thịt" rõ nét, kết hợp với trái cây sấy khô, socola đen, gia vị cay và chút cà phê. Kết cấu dày, hơi sánh.
Hậu vị: Kéo dài, ấm áp, với hương socola đen, gỗ sồi và gia vị.
Chính sự độc đáo, mạnh mẽ nhưng vẫn tinh tế này đã giúp
Mortlach 12 đạt được sự công nhận và trở thành một trong những Single Malt 12 năm tuổi được yêu thích trên thị trường.
Kết Luận
Khám phá lịch sử rượu Mortlach 12 là một hành trình thú vị, từ những ngày đầu tiên của nhà máy chưng cất đầu tiên tại Dufftown cho đến khi trở thành một thương hiệu Single Malt được yêu mến toàn cầu. Đây là câu chuyện về sự kiên trì, tầm nhìn của gia đình Cowie, và bí quyết chế tác độc quyền "The Way" 2.81 lần đã tạo nên phong cách "quái thú" không thể nhầm lẫn.
Mortlach 12 không chỉ là một chai whisky mà còn là minh chứng sống động cho sự cống hiến và tầm nhìn, tạo ra một sản phẩm vừa có chiều sâu, vừa đầy cá tính. Với hương vị mạnh mẽ, độc đáo và một lịch sử phong phú, nó xứng đáng có một vị trí đặc biệt trong bộ sưu tập của bạn, hứa hẹn mang lại những khoảnh khắc thưởng thức whisky đầy thú vị và đáng nhớ.
Khám Phá Lịch Sử Rượu Mortlach 12
